Coutèu(-de-Bizànci)
Gladiolus x byzantinus
Iridaceae
Àutri noum : Coutelas, Coutelo, Glaujòu, Glai, Coutelet.
Nom en français : Glaïeul de Byzance.
Descripcioun :Lou coutèu-de-Bizànci duerb à la primo si poulìdi flour dins li prado e ermas secarous de Prouvènço pas trop liuen de la mar. Es un bastard naturau entre Gladiolus italicus e Gladiolus dubius. A li coulour dóu premié e un pau la larjour dóu segound. D'efèt li tepalo d'en aut sus li coustat soun pu larg que li dóu coutèu d'Itàli. Peréu lis antèro soun pu courteto (fotò) e li grano un pau alado, mai pas tant que pèr Gladiolus dubius.
Usanço :Li coutèu coume la maje part dis Iridaceae soun empouisounant.
Port : Erbo
Taio : 0,6 à 1,5 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gladiolus
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Prado
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Gladiolus x byzantinus Mill., 1768
(= Gladiolus communis subsp. byzantinus (Mill.) Douin, 1931 )
Tanarido
Tanacetum vulgare
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Erbo-di-vermo, Erbo-de-sant-Marc, Erbo-amaro, Erbo-roumivo, Roumanin-de-plan.
Nom en français : Tanaisie.
Descripcioun :La tanarido (o tanasido) es uno grando planto redoulento, de sabour proun amaro (erbo-amaro), que trachis en group dins li relarg proche d'oustau. Se recounèis à si gràndi flour coumpausado jauno e si fueio dentado en resso.
Usanço :Ero cultivado à passa tèms, e à l'ouro d'aro èi pulèu raro. Li noumbrous noum mostron l'impourtànci que poudié avé dins la farmacìo de l'oustau. Ei couneigudo, pèr eisèmple, pèr lucha contro li vermo (tisano). Se n'en fasié peréu de liquour. Ei bono pèr lucha contro la mouissalo e li nieroun au jardin (caup de tuiono proun empouisounanto).
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 120 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tanacetum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Ermas
- Culturo
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Tanacetum vulgare L., 1753